Roman GłogulskiBadania przeprowadzone przez polsko-algierski zespół naukowy przyniosły nadzwyczajne odkrycie związane z istotami liliowymi, stworzeniami morskimi należącymi do grupy jeżowców. Odkryty zwierzak pochodzi sprzed około 170 milionów lat, kiedy istniał w ciepłym morzu wśród korali, małży i ślimaków. Jednym z autorów badania, prof. Bartosz J. Płachno, opisuje istotę liliową jako zwierzę o typowej budowie: kielich, łodyga i ramiona używane do zdobywania planktonu. To stworzenie było przyczepione do podłoża, być może do kawałka skały lub rafy.
Liliowce są bardzo starą grupą zwierząt, które przetrwały do dzisiaj. W historii Ziemi były okresy z wieloma różnymi gatunkami liliowców, z których niektóre odegrały nawet rolę w formowaniu skał. Jednak miały miejsce wymierania, w wyniku których przetrwało tylko kilka liliowców z ogonkami, podczas gdy liliowce bez ogonków często zamieszkują rafy – tłumaczy prof. Płachno.
To odkrycie jest tak unikalne, że naukowcy postanowili stworzyć nową nazwę gatunku i rodzaju. Zwierzę nazwano Copernicrinus zamorae, na cześć astronoma Mikołaja Kopernika i hiszpańskiego badacza studiującego ewolucję skamieniałości jeżowców, dr. Samuela Zamora Iranzo. Ten nowy gatunek należy do enigmatycznej i słabo zrozumianej rodziny Tiolliericrinidae.
Badania zespołu naukowego odbyły się na Saharze Zachodniej w Algierii. Próbka, która posłużyła do opisania nowego rodzaju i gatunku, znajduje się obecnie w Muzeum Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu. Zwierzę, jak podkreślają naukowcy, było małe, a największy fragment jego szkieletu mierzył ponad 2 milimetry. Cała istota wiąże się więc na kilka centymetrów.
Prof. Płachno zauważa także, że skamieniałości liliowców są rzadko zachowywane w całości. Po śmierci szkielet rozpada się na mniejsze elementy, które naukowcy układają jak puzzle do analizy.
W badaniach uczestniczyli również naukowcy z algierskich uniwersytetów takich jak Uniwersytet Mustaphy Stambouli w Mascarze, Uniwersytet Abou Bekra Beleida w Tlemcen oraz Uniwersytet Mouloud Mammeri w Tizi-Ouzou, a także dr hab. Marcin Krajewski z AGH Uniwersytetem Nauk Technicznych w Krakowie. Wiodącą rolę w zespole odegrał prof. dr hab. Mariusz A. Salamon z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
To nadzwyczajne odkrycie w świecie liliowców przyczynia się do lepszego zrozumienia historii i ewolucji tych fascynujących stworzeń morskich.
