Trwająca debata dotycząca korzystania przez dzieci z technologii, zwłaszcza smartfonów, zwykle zawiera dwa skrajne punkty widzenia. Niektórzy zauważają pokolenie osłabione przez erę cyfrową, powołując się na badania, które wiążą media społecznościowe z negatywnymi skutkami dla zdrowia psychicznego. Propozycje takie jak te autorstwa amerykańskiego pisarza Jonathana Haidta sugerują drastyczne środki, takie jak zakaz dostępu do mediów społecznościowych dla osób poniżej 16 roku życia, zakaz używania smartfonów w placówkach edukacyjnych oraz promowanie aktywności fizycznych.
Z kolei pewien odsetek dyskusji bagatelizuje te obawy, określając je jako nadmierne reakcje podobne do przeszłych nieuzasadnionych obaw dotyczących gier wideo. Krytycy ci podważają klarowność związku między korzystaniem z technologii a zdrowiem psychicznym dziecka oraz kwestionują praktyczność ograniczania dostępu do smartfonów w świecie, w którym jest on głęboko zintegrowany ze społecznym tkactwem młodzieży.
Wśród tych skrajnych stanowisk Sonia Livingstone, psycholog społeczny z London School of Economics, zapewnia zróżnicowaną perspektywę. Współpracując z baronessą Beeban Kidron, Livingstone odegrała instrumentalną rolę w kształtowaniu Ustawy o Bezpieczeństwie Online z 2023 roku w Wielkiej Brytanii, pionierskiego ruchu, który sprawia, że firmy technologiczne są odpowiedzialne za bezpieczeństwo użytkowników.
Livingstone zwraca uwagę, że zamiast ograniczać czas ekranu, należy skupić się na działaniach, których dzieci podejmują na swoich urządzeniach i kontekście. Nie bagatelizuje potencjalnych negatywnych skutków technologii, ale stara się je zrównoważyć. Jej badania opowiadają się za bardziej spersonalizowanym podejściem; zamiast narzucania szerokich ograniczeń, zachęca do wzmocnienia zarówno dzieci, jak i ich opiekunów.
W Wielkiej Brytanii zauważa się inicjatywy zgodne z tym myśleniem, takie jak zachęcanie do okresów bez smartfonów w szkołach, co może poprawić wyniki w nauce i dynamikę społeczną, co sugeruje norweskie badanie, choć brakuje konkretnych badań akademickich. Livingstone zaleca zaangażowanie młodych ludzi w rozmowę, którzy zwykle cenią równowagę, pragnąc miejsc wolnych od telefonów w pewnych momentach, jednocześnie chcąc pozostać osiągalnymi.
Livingstone krytykuje wykorzystanie uwagi dzieci przez przemysł technologiczny i sugeruje środki takie jak wyłączanie funkcji automatycznego odtwarzania, aby przeciwdziałać kompulsywnym nawykom konsumpcyjnym. Zaleca również zwiększenie samodzielności młodych osób i rodziców w ich cyfrowym użytkowaniu, ostrzegając przed surowymi zakazami, które mogą prowadzić do konfliktów, i sugerując zapewnienie lepszych domyślnych opcji i porad dla rodzin.
Analizując wzrost problemów psychicznych wśród młodych ludzi, w tym samouszkodzeń i samotności, jasne jest, że rozważanie roli technologii stanowi część szerszego wyzwania społecznego. Praca Livingstone dąży do równowagi, rozpoznając złożoność dobrostanu młodzieży we współczesnym świecie, gdzie technologia odgrywa ważną, lecz nie jedyną rolę.
Ważne pytania dotyczące równowagi czasu ekranu u dzieci:
1. Jak ekran wpływa na zdrowie psychiczne dzieci? – Czas spędzany przed ekranem może wpływać na zdrowie psychiczne dzieci na różne sposoby. Nadmierne korzystanie może wiązać się z problemami takimi jak niepokój, depresja i zaburzenia snu. Jednak kontekst i treść spędzanego czasu są także istotne.
2. Jaką rolę odgrywa rodzaj konsumowanej treści w dobrostanie dzieci? – Zaangażowanie w pasywną konsumpcję, np. oglądanie filmów, może się różnić pod względem oddziaływania w porównaniu do aktywności kreatywnych lub edukacyjnych. Pozytywna zawartość może wzbogacać i edukować, podczas gdy negatywna może prowadzić do szkodliwych efektów.
3. Jak rodzice i edukatorzy mogą zrównoważyć czas ekranu z innymi aktywnościami? – Zrównoważenie czasu ekranu obejmuje ustanowienie strukturalnych limitów, zachęcanie do aktywności fizycznej, zapewnienie odpowiedniego snu i promowanie interakcji społecznych w rzeczywistości.
Główne wyzwania i kontrowersje:
– Narzucanie ograniczeń wiekowych dla mediów społecznościowych: Istnieje napięcie między ochroną dzieci a szacunkiem dla ich autonomii. Krytycy argumentują, że ograniczenia wiekowe mogą być obchodzone i że edukacja dotycząca bezpiecznego użytkowania jest bardziej skuteczna.
– Zwalczanie uzależniającego designu technologii: Przemysł technologiczny projektuje produkty, aby przyciągały uwagę użytkowników, co często prowadzi do kompulsywnego korzystania. Zbalansowanie etycznego designu z interesami komercyjnymi stanowi znaczące wyzwanie.
– Równość i dostęp do technologii: Próby ograniczenia czasu ekranu muszą także brać pod uwagę cyfrową przepaść, zapewniając, że wszystkie dzieci mają odpowiedni dostęp do technologii w celach edukacyjnych.
Zalety zrównoważonego czasu ekranu:
– Wzmacniana nauka: Jakość czasu ekranu może być edukacyjna, pomagając dzieciom zdobywać nowe umiejętności i uzyskiwać dostęp do różnorodnych informacji.
– Połączenia społeczne: Technologia umożliwia dzieciom utrzymywanie kontaktów społecznych, co jest szczególnie istotne w czasie takich wydarzeń jak pandemia COVID-19.
– Kontrola rodzicielska: Rodzice mogą wykorzystywać technologię do monitorowania i kierowania czasem ekranu swoich dzieci, zachęcając do odpowiedzialnego użytkowania.
Wady nadmiernego czasu ekranu:
– Potencjał uzależnienia: Niektóre dzieci mogą rozwinąć niezdrowy związek ze swoimi urządzeniami, prowadzący do nadmiernej eksploatacji.
– Zakłócenie snu: Czas ekranu, szczególnie przed snem, może negatywnie wpływać na wzorce snu i ogólny stan zdrowia.
– Ryzyko dla zdrowia psychicznego: Nadmierne korzystanie może przyczyniać się do problemów ze zdrowiem psychicznym, takich jak depresja, niepokój i samotność.
Dla dalszej lektury i by być na bieżąco z najnowszymi badaniami i dyskusjami dotyczącymi korzystania przez dzieci z technologii cyfrowych i dobrostanu, warto odwiedzić główne strony zaufanych organizacji takich jak:
– Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
– Fundusz Narodów Zjednoczonych dla Dzieci (UNICEF)
– Amerykańska Akademia Pediatryczna (AAP)
Te zasoby dostarczają wytycznych, badań i aktualizacji, które mogą dalej informować rodziców, edukatorów i decydentów w nawigowaniu w dylematach związanych z czasem ekranu dzieci.